Monitor - Berekening van de gemiddelde depositie

In het kort

AERIUS berekent depositiewaarden op een vaste set rekenpunten, waarbij de berekende bijdragen steeds representatief zijn voor één hectare rondom het rekenpunt. Soms is behoefte aan een gemiddelde depositie voor een gebied of voor een habitattype, of is inzicht gewenst in het totale oppervlakte dat een bepaalde stikstof(over)belasting heeft. Om in die informatiebehoefte te voorzien, toont AERIUS Monitor niet alleen de berekende resultaten per hectare (kaartbeeld), maar ook gemiddelde deposities of oppervlakteverdelingen. Deze weergaven kunnen gebruikt worden als ondersteuning van beschouwingen voor een gebied of voor een specifiek habitattype of leefgebied.

Deze factsheet licht toe hoe we komen van rekenresultaten per hectare, naar een weergegeven gemiddelde depositie of een oppervlakteverdeling.

Hoe bepalen we de de gemiddelde depositie?

Bij het bepalen van de gemiddelde depositie voor een natuurgebied, habitattype of leefgebied is het uitgangspunt het gekarteerde oppervlak - het oppervlak in het natuurgebied waar het habitattype daadwerkelijk voorkomt. Dit is op habitatniveau het ecologisch relevante oppervlak. Het gekarteerde oppervlak wordt bepaald door het relevante ingetekende oppervlak te nemen, en dat te vermenigvuldigen met de gemiddelde dekkingsgraad van het habitattype of leefgebied binnen dat gebied. Bijvoorbeeld, als het ingetekende relevante oppervlak 1 ha is en de dekkingsgraad is 0,5, dan gaat het om 0,5 ha gekarteerd oppervlak. Voor meer informatie over het ingetekende en gekarteerde oppervlak,  zie de factsheet Bepalen relevante hexagonen.

Het gekarteerde oppervlak van een habitattype of leefgebied in een gebied is de som van het gekarteerde oppervlak van alle habitatgebieden binnen het natuurgebied. Een habitattype of leefgebied kan namelijk verspreid over het gebied voorkomen, en de dekkingsgraad in die verschillende habitatgebieden kan verschillend zijn. Dat betekent dat er twee ingetekende habitatgebieden kunnen zijn die beide 1 ha groot zijn, maar waar het ene habitatgebied een dekkingsgraad van 1 heeft (dus 1 ha gekarteerd oppervlak) en het andere habitatgebied een dekkingsgraad van 0,5 heeft (dus 0,5 ha gekarteerd oppervlak). Het totale gekarteerde oppervlak voor het habitattype is dan 1,5 ha, binnen een relevant ingetekend gebied van 2 ha.

Bij het bepalen van de gemiddelde depositie voor een natuurgebied, habitattype of leefgebied berekenen we eerst voor elk relevant hexagoon de gewogen depositiebijdrage, door de depositie te vermenigvuldigen met het gekarteerd oppervlak binnen een hexagoon. Vervolgens tellen we al deze gewogen bijdragen op, en delen we het weer door het totale gekarteerde oppervlak. Het resultaat is een gemiddelde depositie per natuurgebied, habitattype of leefgebied, waarbij iedere vierkante meter gekarteerd oppervlak even zwaar meetelt. Grote gebieden hebben hierdoor meer invloed op de uitkomst dan kleine gebieden.

Het bepalen van een oppervlakteverdeling gaat ook op dezelfde wijze. Per klasse (bijvoorbeeld een bepaalde mate van overbelasting) kijken we hoeveel relevant gekarteerd oppervlak binnen die klasse valt.

Een voorbeeld met illustratie
Bovenstaande werkwijze is geïllustreerd in het bestand Gewogen gemiddelden illustraties. In deze illustratie is te zien:

• Hoe een habitattype binnen een natuurgebied verdeeld is over meerdere habitatgebieden (eerste plaatje). Ieder habitatgebied heeft een ingetekend oppervlak en een dekkingsgraad, en daarmee kan - per habitatgebied - zowel het ingetekende als het gekarteerde oppervlak worden bepaald. Dit wordt in de tabel naast het plaatje getoond. De som van alle gekarteerde oppervlakken is het totale gekarteerde oppervlak voor het habitattype.
• Hoe de gemiddelde depositie voor een gebied of habitattypen wordt bepaald (tweede plaatje). Dit wordt via de gewogen depositie bepaald. Dit doen we door de berekende depositie op een hexagoon te vermenigvuldigen met het beslag oppervlak (welk deel van het hexagoon ligt daadwerkelijk binnen het ingetekende gebied), én met de dekkingsgraad in dat habitatgebied (op welk deel van het ingetekende habitatgebied komt ook daadwerkelijk het habitattype voor?). Alle gewogen depositiebijdragen binnen het ingetekende gebied voor het gebied of habitattype worden bij elkaar opgeteld. Door deze som weer te delen door het totale gekarteerde oppervlak, kom je uit op de gemiddelde depositie.